Jak dobrać łańcuch do mojego motocykla?

Jednostka napędowa naszego motocykla to bardzo czuły punkt na który należy bezwzględnie zwracać uwagę podczas jakichkolwiek prac serwisowych. Najważniejszym jej założeniem jest przeniesienie mocy z silnika na tylne koło. Im mocniejszy motocykl posiadamy, w tym lepszą jednostkę napędową powinniśmy się wyposażyć. Nieprzestrzeganie tej reguły wiąże się ze zbyt szybkim zużyciem (wyciągnięciem) łańcucha lub nawet pęknięciem łańcucha co w skutkach może być katastrofalne:
1. Blokada tylnego koła
2. Uszkodzenie karteru silnika
3. Zagrożenie życia dla osób jadących za nami (!)

Innym zagrożeniem może być zbyt luźny łańcuch lub zbyt mocno naciągnięty, jak dbać o naciąg łańcucha znajdziecie w naszym dziale artykułów - serwisowe. Zbyt luźny łańcuch może spaść nam z zębatek, natomiast zbyt duży naciąg, może skutkować szybkim jego rozciągnięciem. 

Dobór kompletu - łańcuch oraz zębatki:

Łańcuchy dzielimy na ROZMIARY, do każdego modelu i pojemności powinniśmy dobierać odpowiedni rozmiar łańcucha, najpopularniejsze rozmiary łańcuchów to 420/428/520/525/530/535. Informację o tym jaki typ łańcucha powinniśmy wybrać, znajdziemy w książce serwisowej. Łatwiej będzie nam jednak skorzystać z katalogu producenta zębatek czy łańcucha. Ja posługuję się najczęściej katalogiem JT: http://www.jtsprockets.com/catalogue.

W tym miejscu wybieramy swój motocykl wg producenta i zakresów pojemności lub jeśli znamy dokładny model wpisujemy od razu np. CR250.

Po potwierdzeniu wyboru, zobaczymy spis motocykli, w związku z czym należy wybrać DOKŁADNIE swój motocykl. Zwracam uwagę tutaj na słowo dokładnie, niektórzy mają tendencję do wyboru innego modelu bo "to przecież jest to samo" co nie zawsze jest prawdą :). Czasem jednak mogą zdarzyć się wyjątki gdy ten sam model, z tym samym rokiem produkcji dostępny jest pod dwoma pozycjami:




w tym przypadku, katalog informuje nas, iż do Yamahy R1 możemy zastosować łańcuch o seryjnym rozmiarze lub dokonać konwersji na typ 520.

Po wybraniu motocykla, widzimy wyszczególnione modele zębatek, ilość zębów w seryjnym ustawieniu przełożenia,ilości zębów które możemy zastosować, rozmiar łańcucha oraz ilość ogniw. Takie zestawienie daje nam wszystkie informacje o komplecie napędowym.
(słowniczek: Sprocket - zębatka, front - przód, rear - tył, Chain - łańcuch, teeth - zęby, pitch - rozmiar łańcucha, lenght - ilość ogniw/długość, available size - dostępne rozmiary).

Ilość zębów

Zamiana PRZEŁOŻENIA w naszym motocyklu powoduję inną charakterystykę jego pracy.
- Więcej zębów na tylnej zębatce / mniej zębów na przedniej zębatce - maleje prędkość maksymalna motocykla, tym samym zwiększając jego dynamikę
- Mniej zębów na tylnej zębatce / więcej zębów na przedniej zębatce - analogicznie zwiększamy prędkość maksymalną motocykla, zmniejszając jego dynamikę.

Na stronie JT przy poszczególnym modelu znajdziemy specyfikację przełożenia, wartość oznaczona na żółto oznacza seryjne przełożenie. W tym przypadku przy zastosowaniu zębatki przód z ilością zębów 17 oraz zębatki tylnej z 47 zębami uzyskamy wartość przełożenia 2.76, w związku z tym, w odniesieniu do seryjnego ustawienia, wartości poniżej 2.76 zwiększają prędkość maksymalną (dłuższe biegi), natomiast wartości większe od seryjnej zwiększają odpowiednio dynamikę motocykla.

Ilość ogniw w łańcuchu

Długość łańcucha przedstawiona w katalogu jest dostosowana do seryjnego ustawienia zębatek. W przypadku zmian w przełożeniu, lepiej wyposażyć się w kilka dodatkowych ogniw na wypadek gdyby łańcuch okazał się za krótki. W przypadku dłuższego łańcucha o parę ogniw, nie dopłacimy dużo więcej, a w przypadku gdy łańcuch okaże się za długi, zawsze możemy go skrócić w warsztacie.

Uszczelnienia łańcuchów

W łańcuchach motocyklowych często spotykane są różnego rodzaju uszczelnienia, więc postaram się wytłumaczyć po co są te uszczelnienia i kiedy są one nam potrzebne.

Łańcuchy bezoringowe - typ łańcucha stosowany w niższych (słabszych) wersjach łańcuchowych. Wyjątkiem tu są łańcuchy off-road, gdyż piach i kurz towarzyszący przy sportach off-road powoduje że uszczelnienia te szybko niszczeją i tracą swoje właściwości. 

Łańcuchy z uszczelnieniem - rodzaje uszczelnień z jakimi ja się spotkałem są następujące: O-Ring, X-Ring, XW-Ring, UW-Ring. Nazwa sugeruje nam kształt uszczelnienia, kolejność w jakiej wymieniłem poszczególne rodzaje uszczelnień również nie jest przypadkowa. Zastosowanie coraz bardziej skomplikowanych uszczelnień, pozwala zmniejszyć tarcie wynikłe z użytkowania łańcucha, przez co w zależności od materiału i wytrzymałości łańcucha stosowane są coraz lepsze uszczelnienia. Uszczelnienie O-ringowe jest standardową opcją, w przypadku łańcucha RK, model SO jest wersją szosową podstawową do motocykli do 600ccm. W przypadku mocniejszych wersji łańcuchowych spotkamy już częściej uszczelnienia w kształcie X, XW lub UW. Powstaje pytanie, gdzie znajdują się te magiczne uszczelnienia? Myślę, że ten rysunek wszystko Wam wyjaśni, a w dodatku przybliży budowę samego łańcucha:

Wersje łańcucha

Wcześniej wspominałem o doborze odpowiedniej wytrzymałości łańcucha w zależności do motocykla, postaram się to nieco przybliżyć na przykładzie najpopularniejszych łańcuchów czyli DID / RK.

Zapinka czy zakuwka?

W przypadku motocykli o pojemności mniejszej niż 600ccm, do zakucia łańcucha możemy użyć zapinki, która nie wymaga specjalistycznych narzędzi (zakuwarka do łańcuchów) poza kombinerkami, śrubokrętem i młotkiem. W przypadku motocykli crossowych również bardzo często spotkamy się z zapinką, która zdecydowanie sprawdzi się w tej dzedzinie sportu.

W motocyklach powyżej pojemności 600ccm powinniśmy stosować zakuwkę. Najlepiej użyć do tego celu zakuwarki, jeśli nie masz w swoim warsztacie zakuwarki, możesz podjechać do pierwszego lepszego warsztatu motocyklowego w celu zmiany napędu. Nie polecam kombinowania samemu z punktakiem i młotkiem, konsekwencje rozpięcia się łańcucha podczas jazdy można znaleźć na początku artykułu...

Kupno zakuwarki jest jednak ciekawą inwestycją w przyszłość, więc jeśli myślisz o zakuwarce, znajdziesz ją tutaj: zakuwarki do łańcuchów DID / RK.

UWAGA!!!
W przypadku gdy zauważyliśmy zużycie napędu, ZALECA się wymianę CAŁEGO KOMPLETU (zębatka przód, zębatka tył, łańcuch). Gdy nie zastosujemy się do tego, możemy bardzo szybko wyeksploatować napęd po raz kolejny. Zużyte zębatki na nowym napędzie, zniszczą łańcuch, gdyż zęby są wyrobione od poprzedniego kompletu do którego zębatki się dostosowały. W przypadku założenia nowych zębatek na stary, zużyty łańcuch, po krótkim czasie zauważymy znaczne zużycie zębatek.

Wszystkie prawa zastrzeżone. Artykuł jest własnością serwisu DK MOTOCYKLE, kopiowanie możliwe jedynie z podaniem źródła artykułu.